Na een jaar uitzoeken, schrijven, herschrijven, controleren en nog eens herschrijven is het uiteindelijk daar! Pearson Education heeft eind mei ons boek 'Deskresearch ; informatie selecteren, beoordelen en verwerken' gepubliceerd. Samen met Maarten van Veen heb ik er aan gewerkt.
Het is een studieboek geworden voor studenten die een studie volgen op het gebied van communicatie, informatiedienstverlening en management (IDM), marketing, media, bedrijfskunde, journalistiek en economie. Want in al de jaren dat ik al deskresearch onderricht aan jongeren ben ik wat minder positief gestemd geraakt over het werk dat ze afleveren. Het internet heeft veel jongeren wat 'lui' gemaakt. Regelmatig te snel in elkaar geflanste artikelen en rapporten waarvan het informatiegehalte soms niet om over huis te schrijven is.
Dat is jammer, want er valt veel informatie te vinden als er maar een beetje intensief wordt gezocht. Niet alleen op het openbare deel van het internet maar ook in The Deep Web en in allerlei databanken die via bibliotheken en archieven te raadplegen zijn.
In het boek hebben Maarten en ik onze kennis over deskreserarch en literatuur uit onze hoofden gedownload en opgeschreven. Uiteraard moesten er consessies worden gedaan. Het zijn 178 pagina's geworden maar het hadden er ook 300 kunnen worden. Want over informatie zoeken, vinden en rapporten is veel te schrijven!
Het boek volgt een stappenplan dat uit 6 onderdelen bestaat. De inleiding hebben we gebruikt om deskresearch te introduceren. Stap 1 gaat over de vraagstelling en het formuleren van zoektermen. Een handig hulpmiddel hierbij is de Mindmap. In hoofdstuk 2 (dus ook stap 2) staat een zoekplan centraal alsmede de belangrijkste soorten informatiebronnen zoals Free Web, Deep Web (met online databanken), bibliotheken, archieven, onderzoeksbureaus en wetenschappelijke informatiebronnen. In hoofdstuk 3 hebben we 11 informatiebronnen uitvoeriger behandeld. Dit zijn volgens ons de informatiebronnen waar de student niet om heen kunnen kan bij het maken van projectverslagen, stagerapporten en de afstudeerscriptie. Bij iedere bron een korte omschrijving van wat er in zit en hoe de bron werkt. Uiteraard missen enkele voorbeeldvragen niet!
Maar informatie moet wel beoordeeld worden voor je het kunt gebruiken. Hoe dat werkt hebben we in hoofdstuk 4 beschreven met aandacht voor kritisch lezen, aantekeningen maken en het schrijven van een review. In hoofdstuk 5 behandelen we een aantal vormen waarin je informatie, en de analyse daarvan, kunt presenteren. Denk daarbij aan een marktverkenning, factsheet en persoonlijk profiel maar ook het traditionele literatuuronderzoek. Het laatste hoofdstuk gaat nader in op het beoordelen van de kwaliteit van je rapportage.
Het boek kon niet tot stand komen zonder de medewerking van enkele studenten. De Groningse IDM-studenten Albert Weggemans, Sjoerd Huiskamp, Jakob-Jan Klip en Lydia Kalma waren bereid de resultaten van een opdracht, gedaan voor docent Arnold Greidanus, af te staan. Hun uitwerkingen en ons commentaar staan in het boek.
Het boek is niet alleen interessant voor studenten. Ook junior-adviseurs en startende deskesearchers bij bijvoorbeeld organisatie-adviesbureaus en communicatie-afdelingen hebben er wat aan.
Op verzoek verzorgen Maarten en ik graag een dagdeel over deskresearch en literatuuronderzoek op hogescholen en universiteiten. Zie ook de website van Maarten van Veen over zijn werk en publicaties op het gebied van informatievaardigheden.
Uiteraard houden wij ons aanbevolen voor tips, opmerkingen en suggesties voor een eventuele 2e druk.
